“Zouden we niet beter zelf eens een muziek oprichten in Marke, zodat we niet telkens moeten een beroep doen op het muziek van Lauwe om onze kermissen op te luisteren?” Dat was te horen in de beginjaren 1900.
Plannen werden gesmeed in 1906, maar het was 1907 vooraleer in Marke uiteindelijk een fanfare werd opgericht. Deze werd bedacht met de naam : “Vreugd in Deugd”, onder de bescherming van Sint-Jan. Naar het waarom van die Sint-Jan gissen we na 100 jaar nog steeds.
Het is niet zo dat de fanfare werd genoemd naar café Sint-Jan, want het café werd pas gebouwd in 1931 en fungeerde van in het begin als lokaal en repetitiezaal voor de fanfare. Heeft de keuze voor Sint-Jan iets te maken met het eind 1905 overleden zoontje Jean-Baptist van Cyrille Debrabandere, die de stichter was van onze fanfare? Of koos Cyrille, die brouwer was in de Marktstraat, voor Sint-Jan omdat hij veel te danken had aan zijn vader Jan? Het was immers dankzij Jan Debrabandere, landbouwer langs de Torkonjestraat, dat de grond kon verworven worden in de Marktstraat waarop de mouterij-brouwerij zou gebouwd worden in 1887.

Fanfare Sint-Jan Marke De Rekkemsestraat ter hoogte van de Rode Dreef in 1961. Fier marcheert de lokale dakdekker Maurice Vannieuwenhuyse als tamboer-majoor aan de kop van fanfare Sint-Jan. Op de achtergrond rechts staat de hoeve van Etienne Delcour en op de hoek van de Koedreef en de Rekkemsestraat bemerken we café 'De Zalm' waar in 1906-1907 de eerste plannen zouden zijn gesmeed om in het dorp een fanfare op te richten.

Ik wil nog eens terugkeren naar die “Vreugd in Deugd”, die vreemd genoeg nooit gebruikt werd.
Vreugde, dat was vanzelfsprekend. Verenigd zijn in vreugde was blijdschap, beleving en fierheid om lid te zijn, om deel uit te maken van ‘het muziek’, zo’n schone vereniging. Mijn vader vertelde mij over zijn jeugdjaren : “Door in ’t muziek te zijn kwamen we zo af en toe op plaatsen waar we met ‘onzen thuis’ normaal nooit zouden geraken. Bvb. de uitstappen naar zee, naar internationale voetbalmatchen in Brussel op de Heizel, naar Wallonië of stoeten en kermissen overal te lande.” Waar ’t muziek ook kwam, meestal was er feest.
Wat stond er trouwens, weliswaar in kleine letters, nog te lezen bij de kernspreuk van daarnet? Voor kunst, liefde en broedermin, en het verheffen en vergeestigen van openbare en bijzondere feesten. Wat een plechtige regel! We zullen het eens proberen uit te leggen vanuit het standpunt van de muzikant.

Kunst: Wie muzikant wil worden moet noten leren lezen, op een instrument leren blazen. Eens hij dat kan moet hij proberen om in groep muziek te leren maken. Een muzikant probeert eigenlijk, op aangeven van een dirigent, te interpreteren wat de componist ooit bedoelde met zijn creatie. Dat is ontegensprekelijk bezig zijn met kunst!
Liefde en broedermin: samen muziek spelen is een hele opgave. De instrumenten moet op elkaar afgestemd zijn, ze moeten dezelfde toon produceren en alle muzikanten moeten onder elkaar op eenzelfde golflengte zitten. Een individu is altijd ondergeschikt aan het collectief tenzij hij een solo mag spelen, al zal dat steeds een tijdelijk gebeuren zijn.
Verheffen en vergeestigen van feesten: door het brengen van muziek hoeft niet veel uitleg. Het is als vanzelfsprekend dat muziek de zinnen verzet en de mens blijer maakt. Het brengt sommigen ervan in hogere sferen. Hogere sferen worden ook wel eens bereikt door het nuttigen van één of meerder pintjes bier.

Harmonie Sint-Jan tijdens de St.-Ceciliaviering in 2010.

Hoeveel Markenaren zouden er in de voorbije 100 jaar deel uitgemaakt hebben van ‘het muziek van Sint-Jan’? Waarschijnlijk wel enkele honderden? Weerom mijn vader zei dikwijls : De helft van Marke is nog in ’t muziek geweest. Dat is wellicht wat overdreven al waren er de gloriejaren eind jaren ’60, begin jaren ’70, toen Sint-Jan op straat verscheen met nét geen 100 man.
Hoeveel keer werd wapenstilstand reeds herdacht, hoeveel Nationale Feestdagen?
Er was een man als André Theys, monument van Sint-Jan, die méér dan 75 jaar lid was van Sint-Jan, waarvan 50 jaar als secretaris!
Ons fanfare nam in de jaren ’70 een echte ouderwetse vynil-grammofoonplaat op, vergastte duizenden mensen doorheen de jaren met hun muziek en leidde jonge lokale talenten op tot gewaardeerde beroepsmuzikanten.

De Markse muziekvereniging Sint-Jan, anno 1907, is de 21e eeuw binnengetreden als een modern en ambitieus harmonieorkest. Onder de vaardige leiding van dirigent Bart Feys én met de medewerking van een dynamisch bestuursteam én een enthousiaste vrienden- en muzikantenkring onderging het orkest een ware metamorfose. Getuigen daarvan zijn de optredens en projecten:

• Hits on stage, met gastoptreden van Free Souffriau (2014).
• Projecten in de Kortrijkse Schouwburg: “Pack Up Your Troubles and Smile” (2011)
  en “Level Up! Video Games in Concert” (2015).
• Concert met gastmuzikant Guido Belcanto (2016).
• Hommageconcert “Louis Neefs 80” met Connie Neefs en Ronny Deprez (2017).
• Belevingsconcert LOT, het verhaal van soldaat Berten voor en tijdens WO 1, winnaar van de VLAMO Award 2018.
• Voorlopig hoogtepunt was ongetwijfeld het optreden in de zomer van 2016 tijdens de Gentse Feesten met een compilatie uit “Video Games in Concert” op het St.-Baafsplein. En dat voor zo’n 5 à 6000 enthousiaste mensen.
• De muzikale reis door de US Route 66, "Roots 66, Music from Chicago to L.A.", met Günther Neefs (2022 in OC Marke, 2023 tijdens Sinksen 23 te Kortrijk)

Harmonie Sint-Jan in 2016.

Naast de muzikale prestaties hecht de vereniging ook veel belang aan de vriendschappelijke sfeer. Wie bij de Koninklijke Muziekvereniging Sint-Jan aansluit, zal snel ontdekken dat collectief musiceren een zinvolle tijdsbesteding is.
Wat we eigenlijk best wel mogen koesteren, dat zijn die momenten ‘Vreugd in Deugd’ die wij, en zovele anderen voor ons én hopelijk ook achter ons, samen in vriendschap mochten en mogen beleven.

Teksten: Filip Decock